americamagazine.org, Brendan Coffey, 2021-07-15

Linh mục giáo sư Dòng Tên Brendan Coffey, vừa kết thúc công việc quản lý tại trường Dự bị Đại học Fairfield, Dòng Tên ở Connecticut. Bài trích từ tài liệu của các trường Dòng Tên Tỉnh dòng miền Đông Hoa Kỳ.

Tôi thường nhớ lại những gì tôi đã được học để yêu thương trong giáo dục Dòng Tên.

Đó là tháng 10 vừa qua, một trong những ngày mùa thu thật đẹp ở vùng New England, nước Mỹ, đẹp đến ngỡ ngàng. Đó là mùa thứ hai tôi ở đây trong tư cách là trợ tá huấn luyện viên việt dã tại Fairfield Prep ở Connecticut, các nam sinh vừa về sau một cuộc chạy dài. Các em đổ mồ hôi hột, rất mệt mỏi và xém sụm, chúng tôi đưa các em vào sân đá banh để lấy lại sức và làm các động tác để duỗi tay duỗi chân.

Các đội trưởng của chúng tôi rành thao luyện. Một trong số họ sẽ hướng dẫn nhóm theo thói quen duỗi tay chân mà tất cả đều đã thuộc lòng. Nhưng vào ngày đặc biệt này, khi các em nằm dài trên bãi cỏ, một trong các đội trưởng của chúng tôi để ý đến một em sinh viên năm thứ nhất, người nhỏ nhất trong nhóm, mỉm cười với em và nói hôm nay em sẽ là người điều khiển nhóm.

Một nền giáo dục Dòng Tên mời gọi học sinh yêu bản thân mình và yêu thế giới một cách mới mẻ.

Trong tíc tắc, một tinh thần quảng đại nào đó đã trở nên sống động giữa các em. Tôi như còn thấy niềm vui trong ánh mắt của người anh cả và tôi còn nhớ kỷ niệm của anh hùng nhỏ bé với những lời khuyến khích cổ vũ, sự phấn khích không thể kiềm chế trong từng biểu lộ tình cảm của em. Mỗi người là con người thực của mình trong ngày hôm đó; trong quá trình này, công việc đã cho em biểu lộ một cái gì thật chân thực, thật sâu sắc về chính con người của mình trong tư cách là một cộng đồng.

Tôi đã ở Fairfield Prep gần hai năm nay, và tôi có thể chứng thực, điều này phản ánh trung thực truyền thống đáng tự hào về sự nghiêm túc và thành tích trong học tập. Chúng tôi đúng là bước ngoặt của việc học hỏi sáng tạo có thể làm cho tổ tiên Dòng Tên của chúng tôi tự hào. Nhưng theo tôi, điều làm cho giáo dục Dòng Tên thực sự khác biệt là cách chúng tôi định hướng kiến thức này để phục vụ trái tim. Điều làm cho ngôi trường của chúng tôi trở thành nơi được tôn kính, trân trọng và được yêu mến chính là tấm lòng hảo tâm mà tôi đã sống với đội tuyển việt dã của chúng tôi vào buổi chiều tháng 10 thơ mộng ấy.

Linh mục Pedro Arrupe (Bề trên Tổng quản Dòng Tên từ năm 1965 đến 1983) đã viết trong bài nói về biến đổi “Con người cho tha nhân”: “Chỉ ai  yêu mới nhận ra mình là một con người trọn vẹn”. Và theo tôi, đó là điều làm cho giáo dục Dòng Tên hoàn toàn khác biệt. Vì khi một nền giáo dục tốt đẹp thúc đẩy học sinh hiểu biết về bản thân và thế giới thêm nữa, thì giáo dục cao cả của Dòng Tên còn tiến xa hơn một bước, mời gọi học sinh yêu bản thân và thế giới theo một cách mới mẻ.

Và khi chúng ta cảm nhận điều này, khi chúng ta có đầy các ân phúc như vậy, chúng ta cảm thấy mình được lòng biết ơn thúc đẩy để cho đi.

Làm sao để chúng ta làm được điều này? làm sao để chúng ta dạy cho các học sinh biết yêu thương? Chúng ta yêu vì trước hết chúng ta được yêu. Ngày hôm đó, người hùng nhỏ bé của chúng tôi đã cảm nhận mình được yêu thương và tất cả những người đã cổ vũ cho em ấy cũng cảm thấy như vậy. Qua những lời không thành lời: đó là niềm vui mà chúng tôi được ban cho; đó là cảm giác mình được thuộc về.

Và khi chúng ta cảm nhận điều này, khi chúng ta có đầy các ân phúc như vậy, như người đội trưởng của chúng tôi, chúng ta cảm thấy mình được lòng biết ơn thúc đẩy để cho đi, để nói lên tự thâm sâu trong trái tim, tôi đã nhận rất nhiều; tôi muốn người khác có những gì tôi đã nhận.

Đối với các nam học sinh của chúng tôi: sự thật của năng động này có thể tóm gọn trong một từ duy nhất: tình anh em. Và đó là bản tổng kết tốt đẹp vì nó lặp lại chính ngôn ngữ mà các tu sĩ Dòng Tên chúng tôi thường dùng khi nói về các đồng hữu Dòng Tên của mình: fratres, anh em. Mỗi trường hợp đều nói lên mong muốn của Chúa Giêsu truyền cho các môn đệ: “Anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em” (Ga 15:12).

Điều răn này muốn nói, tình yêu là một lựa chọn. Và lựa chọn này là buông bỏ kiểm soát – một hành động của đức tin. Có nghĩa là buông bỏ quyền lực – một hành động dễ bị tổn thương. Chỉ khi đó, tình yêu mới có thể trở nên sống động giữa chúng ta. Thật kỳ lạ, những gì chúng ta khám phá, không phải là mất tự do, mà là tự do đã đạt được; không phải đánh mất bản thân, mà bản thân được thể hiện. Theo lời của Cha Arrupe, chúng ta bắt đầu nhận ra thực sự chúng ta là ai. Đó là vì bên dưới mỗi lựa chọn yêu thương là tiếng nói của một nguồn duy nhất đích thực của chúng ta, nguồn nói tận thâm sâu trong lòng chúng ta: như Thầy đã yêu thương anh em.

Ở Fairfield Prep, hàng trăm lần mỗi ngày, chúng tôi khuyến khích nhau lựa chọn lối sống yêu thương, một lối sống định hình đời sống chúng ta. Khi chúng ta làm được như vậy, những điều kỳ lạ và tuyệt vời sẽ xảy ra.  Các anh lớn bắt đầu cổ vũ các tân sinh viên năm thứ nhất. Nhóm bắt đầu thắng cá nhân. Niềm vui trở thành khuôn mẫu qua đó chúng tôi sống. Có một cộng đoàn được xây trên sức mạnh của lòng khiêm tốn, lòng trắc ẩn, lòng tốt và quảng đại. Với thành quả của công việc này, chúng tôi đặt câu hỏi: Điều gì có thể quan trọng hơn một giáo dục dạy các nam sinh của chúng tôi sống hướng về tình yêu?

Chúng tôi biết, chỉ qua những cuộc gặp gỡ yêu thương, chúng ta mới có thể thực sự đi tìm và tạo được một ý nghĩa cho cuộc đời của mình. Vì khi chúng ta đón nhận tình yêu mà chúng ta nhận được, chúng ta lớn lên, trở nên sống động cho chính mình và sống động cho nhau. Và chỉ khi đó tâm hồn chúng ta mới trở nên trọn vẹn – trọn vẹn để lan tỏa trong một thế giới khao khát tình yêu vui vẻ, quảng đại và đầy tình anh em.

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch